Her gece uğradığınız ama farkında olmadan biraz daha yok olduğunuz siteler var. Silinmiyorlar. Çökmezler. Güncellenmeseler bile hep oradadırlar. Ölümsüzdürler. Ama siz? Her ziyaretinizde biraz daha tükenirsiniz.
Bu yazıda öyle bildiğiniz bağımlılık yapan sosyal medya sitelerinden değil, daha derin, daha parazit gibi çalışan, sizi dijital olarak çürüten sitelerden bahsedeceğim. Hazır mısınız?
Bu Siteler Neden Var?
İlk bakışta bir blog, bir hikâye sitesi, bir araç sayfası gibi dururlar. Hatta bazıları yıllar önce yapılmış, asla güncellenmemiştir. Ama siz tıkladığınız anda bir şey olur. Beyninizdeki bir bölgeyle kanca kurarlar.
Ve yavaş yavaş sizi yok etmeye başlarlar. Bir örnekle açıklayalım:
| Site Türü | Yüzeydeki Amaç | Gerçek Etki |
|---|---|---|
| Sonsuz hikâye siteleri | Bir hikâyeyi bölümler hâlinde sunmak | Kullanıcının zihinsel döngüsünü sonsuzluğa çekmek |
| Karmaşık araç siteleri | Yararlı görünen ama bitmeyen araçlar (AI oyunlar, simülasyonlar vs.) | Zaman algınızı bozar, saatler geçip gittiğinde ruhsal boşluk bırakır |
| Gizli bilgi siteleri | Sözde yasak bilgiler sunar | Korku, şüphe, obsesyon yaratır |
Yavaşça Tükenme Hissi Nereden Geliyor?
Bu siteler, sizi bellek kaçağına uğrayan bir yazılım gibi ele alır. Yani çalışır ama zamanla yavaşlar, donar, bozulur. Tıpkı sizin gibi...
Tarayıcıda açık kalır, günlerce kapanmaz. Sayfa sizden veri istemez, yorum istemez, sadece orada kalır. Ama siz, her girişinizde bir tuhaflık hissedersiniz:
- Bir şey öğrenmiş gibi hissedersiniz ama ne olduğunu hatırlayamazsınız
- İçerik sizi büyülemiştir ama bağımlı gibisinizdir
- Her ziyaret sonrası daha yorgun, daha boşsunuzdur
Çünkü bu siteler şunu bilir: Senin dikkatini ne çalarsa, enerjini de o emer.
Kendini Asla Silmeyen Siteler
İşte burası tüyler ürpertici kısmı. Bu siteler yıllardır aynıdır. Hosting süresi dolmaz, arayüzü değişmez. Ve en garibi:
- Alan adları değişse bile kendilerini klonlarlar
- Wayback Machineden çıkarılamazlar
- Site sahibine ulaşılamaz
Adeta internetteki birer dijital hayalet gibidirler. Ve siz onlara her girdiğinizde biraz daha yaşlanırsınız. Ruhsal değil, zihinsel olarak.
Bu Sitelerden Biriyle Karşılaştığınızda Ne Olur?
İlk başta ilginç gelir. Aaa ne güzel siteymiş ya. dersiniz. Belki bookmarklara bile ekliyorsunuzdur. Ama sonra
Bir sabah kalkarsınız ve hiçbir şeye odaklanamıyorsunuzdur. Gözleriniz yorgun, içiniz boş. Ve bilirsiniz: o siteyle çok zaman geçirdiniz.
Ve daha kötüsü: Hâlâ açık bir sekmededir.
Nasıl Korunuruz?
İşte basit kurallar:
- Bir site size gereksiz derecede derin bir huzur veriyorsa, şüphe duyun.
- İçeriğini anlamıyorsanız ama çıkamıyorsanız, çıkın.
- Sitenin sahibi yoksa, siz hedefsinizdir.
- Kendi enerjinizi tükettiğinizi hissettiğinizde, sayfayı değil tarayıcıyı kapatın.
Bu siteler kötü amaçlı yazılım taşımaz, çünkü zaten yazılım değillerdir. Onlar birer dijital vampir gibidir. Kodla değil, içerikle beslenirler.
Unutma: İnternetteki bazı siteler senin yaşadığını bilmez. Ama senin yavaş yavaş kaybolduğunu hisseder.