100 dolarla yaşanmaz diyenler… Avrupa’yı sadece Paris sananlar… Dünyayı şehir ışıklarıyla tanıyanlar için bu yazı yok.
Bu yazı, az konuşulan, haritada zor bulunan ama hala gıda takasının geçerli olduğu, bakkalda borç defterinin olduğu, komşunun sabah seni uyandırdığı köyleri anlatıyor.
Ve bu köylerde 100 dolar, lira gibi harcanmaz. Zaman gibi kullanılır.
1. Vlkolínec – Slovakya
UNESCO listesindeki bir köy ama hâlâ el değmemiş. Renkli tahta evler, küçük çiftlikler, sabahları herkes tarlaya gider. Akşamları herkes aynı masaya döner.
- Ev kiraları: 20 – 40 EUR (eski ahşap evler, soba ile ısınır)
- Süt, yumurta, patates – takas usulüyle alınabilir
- Para yerine yardım geçer: 1 saat odun taşı, 1 gün yemek garantin olur
Burada 100 dolar = 1 ay + 4 mektup + birkaç anı + 1 yavaş yürüme alışkanlığı.
2. Albinen – İsviçre (Ama Bildiğin Gibi Değil)
Turistik değil. Sessiz, terk edilmek üzere olan bir dağ köyü. Yıllardır yerleşimci arıyorlar. Hatta bir ara 20.000 CHF ödeme vaadi vardı.
Yerel halk diyor ki: “Buraya gelen, bizimle yaşarsa para konuşulmaz.”
- Gönüllü olarak katılanlara kalacak yer sağlanıyor
- Bahçecilik yaparsan, yemek ücretsiz oluyor
- 100 dolar sadece ulaşım + temel ihtiyaçlar için yetiyor
Albinen, paranın değil katılımın değer gördüğü bir yer.
3. Săpânţa – Romanya
Renkli mezar taşlarıyla ünlü ama köyün kendisi bambaşka. Hayat yavaş. İnekler sokaktan geçiyor. İnsanlar sabah çanla değil, kuş sesiyle uyanıyor.
- Gönüllü olursan birçok ev seni ücretsiz ağırlıyor
- Fırın ekmeğini paylaşır, odun getirirsen yemek de çıkar
- Elektrik ve su için kişi başı 15-20 dolar yeterli
Săpânţa’da 100 dolarla yaşamak, sadece hayatta kalmak değil, yaşamı tekrar kurmak demek.
4. Rogil – Portekiz
Algarve’nin kuzeyinde, dalgaların değil, rüzgarın şekillendirdiği bir köy. Sörfçüler bilir ama yerliler sahip çıkar.
- Topluluk yaşamı gelişmiş – gönüllü alımları yaygın
- Permakültür çiftlikleri 1 haftalık gönüllüleri kabul ediyor
- Çadır kur, yemek paylaş, sabah güneşi selamla…
100 dolar burada bir ay boyunca doğaya hizmet eder. Ve doğa karşılığını fazlasıyla verir.
5. Viscri – Romanya
Prens Charles’ın bile ev aldığı, ama kimsenin “kimin nesi” olduğuyla ilgilenmediği bir köy.
- Yayla kültürü devam ediyor
- Yabancılara karşı dostane ama sakin kalmayı seviyorlar
- Bahçede çalışırsan, tüm gününü sıfır masrafla geçirirsin
Viscri’de 100 dolar = elektrik, su, bir küçük hediye + 2 kilo sabır + 1 bardak keçi sütü eşliğinde dostluk.
100 Dolarlık Yaşamın Gerçek Şifresi
Parayla çok şey alınabilir. Ama bu köylerde:
- Güven alınmaz – inşa edilir
- Sessizlik satın alınmaz – yaşanır
- Yemek sipariş edilmez – birlikte pişirilir
- Ev kiralanmaz – yer açılır
O yüzden burada 100 dolar; para değildir. Bu köylerde 100 dolar = güvenilen biri olmak için ilk katkıdır.
Haritada Küçük, Kalpte Büyük Yerler
Az bilinen Avrupa köyleri, bize şunu fısıldar: Hayat pahalı değil, biz alışverişe bağımlıyız.
Ve eğer bir gün sadece yaşamak için yaşamak istersen… 100 dolarlık bu köyler sana bütün dünyanın unuttuğu şeyi hatırlatır:
Gerçekten yaşamak, çok harcamak değil… azla yetinerek daha çok hissetmektir.